Thoạt nhìn, Fiat Panda Mk1 4×4 có thể chỉ là một chiếc hộp di động mang dáng vẻ giản dị từ thập niên 1980. Tuy nhiên, đằng sau ngoại hình vuông vức và thiết kế mộc mạc ấy là câu chuyện về một biểu tượng đã âm thầm định hình nên một kỷ nguyên xe hơi mà ngày nay giới sưu tầm đang săn lùng ráo riết. Với khối động cơ 965cc, thiết kế linh hoạt và hệ dẫn động 4 bánh đầy bất ngờ, Panda Mk1 4×4 không chỉ là chiếc xe nhỏ bé; nó là một hiện tượng.
Cái tên “Panda” có gì đặc biệt?
Khi nhắc đến cái tên “Panda”, nhiều người có thể liên tưởng tới một chú gấu tròn trịa gặm tre cả ngày. Nhưng thực tế, cái tên này không xuất phát từ hình ảnh động vật, mà được đặt theo tên nữ thần Empanda – vị thần bảo trợ cho vùng nông thôn của người La Mã cổ đại. Câu chuyện đặt tên này thậm chí còn thú vị hơn khi Fiat phải thương lượng bản quyền tên “Panda” với Quỹ Động vật Hoang dã Thế giới (WWF). Họ quyết định phá cách khi viết tấm séc quyên góp trực tiếp lên nắp capo của một chiếc Fiat Panda!
Thiết kế tối giản đến mức “thiếu thốn”?
Được giới thiệu lần đầu tiên vào năm 1980, Fiat Panda Mk1 – hay còn gọi là Type 141 – được định hình như một chiếc xe hộp kinh tế đúng nghĩa. Giám đốc điều hành Fiat thời bấy giờ, Carlo De Benedetti, yêu cầu các nhà thiết kế tạo ra một “chiếc container có bánh xe”, tương tự như cách tiếp cận của Citroen 2CV hay Renault 4. Thậm chí, ông yêu cầu xe phải chở được ít nhất hai bình rượu vang loại 50 lít mà vẫn có đủ chỗ cho hành khách.
Hai nhà thiết kế nổi tiếng Giorgio Giugiaro và Aldo Mantovani đã hoàn thành mẫu thiết kế chỉ trong 15 ngày. Nhưng đến ngày hoàn thiện, người đặt hàng – ông Benedetti – đã nghỉ việc.
Những tính năng đáng chú ý của Fiat Panda Mk1:
- Ghế sau có thể điều chỉnh 7 vị trí: gập phẳng thành giường tạm, tạo hình chữ V để chứa đồ cồng kềnh, hoặc tháo rời hoàn toàn
- Thanh đỡ phía dưới vô lăng kéo dài sang ghế phụ, vừa làm giá đỡ vừa là hộc để đồ tiện lợi
- Khoang hành lý đạt 280 lít, tăng lên tới 1000 lít khi tháo hàng ghế sau
- Kính xe hoàn toàn phẳng, chế độ gương chiếu hậu cố định không có chức năng ngày/đêm
- Hệ thống thông gió chỉ tập trung để khử mờ kính chắn gió
Khoang lái đơn giản và gọn gàng của Fiat Panda 4×4
Thiết kế nội thất cực kỳ tối giản khiến chiến lược gia tiếp thị của Fiat thời đó – Luigi Maglione – phải thốt lên đầy ngạc nhiên vì tưởng rằng xe chưa hoàn thiện. Tuy nhiên, giám đốc mới Nicola Tufarelli xác nhận rằng đó chính là phong cách chính thức của Panda: đơn giản, thực dụng và phục vụ mục đích sử dụng hàng ngày.
Động cơ nhỏ nhưng “có võ”
Fiat Panda Mk1 mang đến một loạt tùy chọn động cơ cho từng biến thể. Tuy nhỏ gọn và đơn giản, các tùy chọn này vẫn tạo ra một chiếc xe đáng tin cậy và tiết kiệm.
Các phiên bản động cơ của Fiat Panda Mk1
Giai đoạn đầu (Mk1 Gen 1):
- Phiên bản Panda 30: động cơ 2 xi-lanh, 652cc, làm mát bằng không khí, lắp dọc (được mượn từ Fiat 126)
- Phiên bản Panda 34: động cơ 843cc làm mát bằng nước
- Phiên bản Panda 45: động cơ 903cc, 4 xi-lanh lắp ngang, có nguồn gốc từ Fiat 127
Giai đoạn tiếp theo (Mk1 Gen 2):
- Panda 30 mới: động cơ 769cc (34 mã lực), làm mát bằng nước
- Panda 45 mới: động cơ 999cc (45-50 mã lực), bản Panda 4×4 có công suất cao hơn
- Đặc biệt: Panda Elettra (1990) sử dụng động cơ điện 23.8 mã lực, thay thế hàng ghế sau bằng pin
Động cơ 965cc và lốp dự phòng phía trước là đặc trưng của Panda 4×4
Tuy có khá nhiều lựa chọn động cơ, nhưng phiên bản hấp dẫn nhất trong mắt các tín đồ là Fiat Panda 4×4, được ra mắt vào tháng 6 năm 1983. Xe sử dụng động cơ 965cc thuộc dòng Fiat 100, sản sinh 48 mã lực và nổi bật bởi hộp số tay với cấp số thấp đặc biệt để leo dốc. Đây được xem là mẫu xe dẫn động bốn bánh đầu tiên với động cơ lắp ngang. Hệ thống treo sau dùng trục thẳng kết hợp nhíp lá, đủ khiến nó trở nên cứng cáp đúng chất 4WD “cổ điển”.
“Chiếc xe vuông” đang sống lại
Thị trường Fiat Panda 4×4 Mk1 đang nóng lên đáng kể, nhất là tại châu Âu. Dù tại Úc các lựa chọn gần như không tồn tại, người chơi xe hoàn toàn có thể nhập khẩu từ châu Âu với mức giá dao động từ 10.000 đến 20.000 đô la Úc (chưa bao gồm thuế và chi phí vận chuyển tùy chọn).
Ngoại hình đơn giản nhưng “có hồn” với thiết kế vuông đặc trưng
Một trong những mẫu Panda 4×4 đặc biệt từng được rao bán là phiên bản giới hạn “Nuova Panda 4×4 1985”, sơn màu xanh Alpi Green, mái vinyl đen và mâm trắng – hiện đã về tay chủ mới. Xe chỉ có một chủ sở hữu trước năm 2017 và được Gulfbleu – đơn vị phục chế chuyên cả Porsche, Lotus, Lancia – chăm sóc tỉ mỉ từng chi tiết. Đó là minh chứng sống động cho sức hút khó cưỡng của mẫu xe tưởng chừng bị lãng quên.
Kết luận: Panda 4×4 – “Hộp gỗ kỳ diệu” giành lại ánh hào quang
Fiat Panda Mk1 4×4 không chỉ là một món đồ chơi cho giới sưu tập. Đó là phép màu công nghệ của một thời đã qua – nơi chiếc xe nhỏ gọn có thể đưa bạn vượt rừng núi, chở đồ đi chợ, hay thậm chí ngủ qua đêm ở bất kỳ đâu. Với thiết kế tối giản mà thông minh, động cơ đáng tin cậy và tinh thần phiêu lưu bền bỉ, Panda 4×4 xứng đáng được vinh danh là một trong những biểu tượng xe hơi thú vị nhất thập niên 1980.
Nếu bạn đang tìm một chiếc xe vừa có cá tính, vừa mang tính biểu tượng và thực dụng đáng ngạc nhiên, thì Fiat Panda 4×4 chính là lựa chọn khiến bạn không thể ngó lơ!
Khám phá thêm nhiều câu chuyện xe hay và độc đáo tại hondahanoi.vn – nơi hội tụ đam mê tốc độ và đổi mới không ngừng!
